خداشناسى در نهج البلاغه (قسمت دوم)

خداشناسی از نكات مهم زندگی هر فرد در زندگانی به شمار می آید و در آیات قرآن و روایات ائمه اطهار (علیهم السلام) تاكید بسیاری بر آن شده است امروز بر آن شدیم تا در دو پست با گوشه ای از مطالب درج شده راجع به مبحث خداشناسی در نهج البلاغه صحبت نماییم؛ این دومین و آخرین پست در این زمینه می باشد باشد كه تلنگری باشد برای مشا خداجویان محترم برای تحقیق بیشتر در این زمینه.
و كمال تصدیق به توحیده و تصدیق كامل ، یگانه دانستن اوست . (دیدگاه ، هدف ، روش ، محتوا، ثمره ) این تصدیق به سه جز (اعتقاد، یگانگى ، خدا) قابل تجزیه است . اعتقاد و وابستگى روانى آدمى است كه اگر كامل شود روح را دگرگون مى كند.
یگانكى ، این واژه معانى دارد به این وصف :
1. آغاز اعداد
2. انتزاع وحدت از افراد یا وحدت هدف آن عوامل
3. وحدت ناشى از عوامل واحد یا وحدت هدف آن عوامل
4. وحدت به معنى بى نظیرى بودن
5. وحدت صدق و اطلاق قانونى بر اشیاء یا افراد
6. وحدتى كه نشان دهنده مثل یا ضد یا محدودیت تعیین حسى و عقلى نیست . این اشاره به منزه بودن وحدت خداست .
وحدت قوانین عالم و عدم تزاحم آنها (كه به موجب آیه قرآن اگر جز این بود سبب فساد عالم مى شد) از ادله وحدت خداوندى است . على (ع ) مى فرماید اگر خداى دیگرى بود او نیز پیامبرانى مى فرستاد.
و كمال توحیده الاخلاص له و كمال توحید خالص گردانیدن عمل براى اوست . (دیدگاه ، هدف ، روش ، محتوا، ثمره (
1- اخلاص در برابر شوب است . انسان موحده از هر چه جز خداست پرهیز دارد و به او شرك نمى ورزد.
2- اخلاص در برابر تجسم و حلول و عوارض آن است . كه انسان موحد خود را از آن خالص مى سازد.
الذى لیس لصفة حد محدودبراى صفت او حد محدودى نیست .
صفات خداوند از سنخ و نوع صفات موجودات مركب نیست . هر چند كمال و رحم و رحمانیت و قدرت و جلال و جمال همگى صفات خداست اما ذات خدا چون مركب نیست و این زاویه نگاه ماست كه صفات خدا را تفكیك مى كنیم . خداوند جامع این صفات است و كمال مطلق است و چیزى مثل او نیست
و كمال الاخلاص له نفى الصفات عنه به همین معنى است . یعنى صفات زائد بر او را نفى كنند (دیدگاه ، هدف ، روش ، ثمره )
و من قال فقد ضمنه و من قال على م فقد اخلى منه (خداشناسى ، جهان شناسى ، انسان شناسى ) كسى كه خدا را در چیزى توصیف كند خدا را در آن جاى داده و اگر خدا را روى چیزى توهم كند آنرا از خدا تهى ساخته است . خداوند بر عالم هستى محیط است . هم تصورات آدمى و هم اجزاى عالم هستى نمى توانند خدا را در خود بگنجانند یا از آن خالى شوند. پس مشرب حلول به معنى محدود ساختن خداست و حضزت عیسى و حضرت على (ع ) - خلاف نظر حلولیه - نمى توانند ظرف خدا باشند.
و مع كل شیئى لا بمقارنه و غیر كل شیئى لا بمزایاة (خداشناسى ، انسان شناسى ، جهان شناسى ) بدون پیوستگى با عالم ، با عالم است و بدون گسستگى از عالم ، غیر از عالم است .
رابطه خدا و جهان شامل رابطه احاطه و رابطه قیومى و رابطه معیت و صانعیت و مالكیت مطلقه و رابطه حفظ (یعنى از عالم دست نكشیده است ) و رابطه رب و مربوبى ، رابطه عبودیت ، رابطه ملكوتى و رابطه نورى (آیه نور، سوره نور) مى باشد. رابطه خدا با انسان رابطه معیت ، نزدیكى بیشتر از رگ گردن به او، اكرم آدمى ، مسجود ملائك ، خلیفة الهى (اضافه تشریفى است نه اینكه جزئى از روح خدا در آدمى دمیده شده باشد)است .
فاعل لا بمعنى الحركات و الالة او عامل و فاعل است نه به معنى استخدام آلات و اعمال حركات . فاعلیت خداوندى ابداع و انشاء است و همه هستى بى سابقه هستى و بنابراین بى ابزار بوجود آمده اند.
بصیرت مورد نظر على بن ابیطالب ، دیدن مادى و محتاج عضو چشم و طیف و شعاع مادى و رنگ و غیره نیست . بصیرت ، جهتى از علم خداوندى است كه سابق و مقدم بر وجود موجودات و جزئیات .
در مورد غیر مادى بودن بصیرت خداوندى دو نظر مطرح است : اولا از علم هست كه نیازى به امور مادى را مى فهمد هم غیر مادى را. وجدان نیازى به دیدن فعلى امور ندارد. این معنا مناسب این مقام است .
نظر دیگر اینست كه اطلاق بصر (وسمع ) به خدا، اسناد قدرت به اوست یعنى استعاره است . یعنى قدرت دال برفعالیت است .
متوحد اذلا سكن یستاءنس به لا یستو حش لفقده یگانه اى كه بى نیاز از دمساز است كه از جدایى او وحشتى یابد (ترجمه جعفرى ) منفرد است و تنها بوده هنگامى كه سكنى (مایه اطمینانى ) نبوده تا با آن ماءنوس شود (ترجمه فیض الاسلام ) خدا بى ابتدا و اول اولهاست . در عین حال به ما هشدار داده مى شود كه از تشبیه انسان به خدا احتراز كنیم . هر گونه تقیدى كه براى خدا تصور كنیم - تقلید به زمان ، مكان و از این قبیل - با تنزیه منافات دارد. (در اینجا به خداشناسى ، انسان شناسى و جهان شناسى نظر دارد)

8 ویژگی حیاتی هر فروشگاه آنلاین

اثبات حدیث غدیر (قسمت سوم)

دانلود آهنگ های ایرانی